Sellerden aylar sonra, Brezilya’nın Amazon’u şiddetli kuraklıkla karşı karşıya

Ekinleri yok eden ve tüm toplulukları sular altında bırakan sel baskınlarından sadece aylar sonra, Brezilya Amazonlarındaki binlerce aile şimdi, en azından bazı bölgelerde, on yılların en kötüsü olan şiddetli kuraklıkla mücadele ediyor.

Dünyanın en büyük drenaj sisteminin merkezindeki Amazon Nehri’nin alçak seviyesi, onlarca belediyeyi alarma geçirdi.

Brezilya Jeolojik Araştırması için batı Amazon’un nehir seviyelerini izleyen bir jeoloji araştırmacısı Luna Gripp’e göre, nehrin hızla azalan su seviyesi, Ağustos ve Eylül aylarında beklenenden daha düşük yağışlardan kaynaklanıyor.

Amazonas eyaletinin çoğu karayoluyla bağlantılı olmadığından, asıl endişe, normalde su yollarıyla taşınan gıda, yakıt ve diğer malların kıtlığıdır. 60 bin nüfuslu Amazon nehri kıyısındaki Tefe kentinde büyük gemiler şehir merkezindeki limana yanaşamadı.

Erişimi kaybetmek

Tefe’yi çevreleyen bölgeye dağılmış ve yaklaşık 3.500 aileyi etkileyen düzinelerce toplulukta durum daha da kritik. Göller ve dereler gibi birçok su yolu kuruyarak Amazon Nehri’ne ve dolayısıyla ticari merkezler olarak işlev gören yakındaki şehirlere erişimi ortadan kaldırdı.

Sao Estevao topluluğunda balıkçılar, Amazon’un en büyük balığı olan pirarucu avını ertelediler çünkü avlarını şehre ulaştıracak tekne yanaşmıyor. Yasal balıkçılık sezonu Kasım ayının sonuna kadar devam etmektedir.

Balıkçı Pedro Canizio da Silva, Associated Press’e sesli bir mesajla, su seviyesi yakında yükselmezse, yedi aileden oluşan topluluk önemli bir gelir kaynağını kaybedecek, dedi.

Yaklaşık altı ay önce, topluluk, beklenenden daha ağır bir sel mevsimi nedeniyle kayıplar yaşadı.

Caninizio, “Muz ve yuca ekinlerimi kaybettim. Ayrıca, sel nedeniyle cayman ve anakondalar bize yaklaştı ve ördeklerimden ve tavuklarımdan bazılarını yedi. Ayaklı evimin altındaki su neredeyse yere ulaştı” diye hatırlıyor.

Porto Praia Yerli topluluğunda, Amazon Nehri’nin yakındaki kolu, gün boyunca yürümek için çok sıcak olan geniş bir kum şeridi haline geldi. Yerel lider Anilton Braz AP’ye verdiği demeçte, Tefe’ye normalde 90 dakika süren bir motorlu tekne yolculuğunun artık dört saat sürdüğünü, suyun bazı bölgelerde o kadar sığ olduğunu ve motoru kullanmak yerine kürek çekmek gerektiğini söyledi.

Braz, yerel su kaynağının çamurlu hale geldiğini ve alternatif bulunmadığını söyledi. Çocuklarımızın ishal ve diğer hastalıklara yakalanmasından korkuyoruz” dedi.

İklim değişikliğinin bir başka ‘işareti’

Durum, Tefe Belediyesi’nin ailelere yardım sağlanmasını hızlandırmak için olağanüstü hal ilan etmesine neden oldu, ancak şimdiye kadar yardım yetersiz kaldı.

Braz, “Belediye başkanı biraz yiyecek gönderdi” dedi.

Yerel sivil savunma yetkilisi, yalnızca bu yıl Amazonas eyaletinde 62 belediyeden 53’ünün sel ve kuraklıktan etkilendiğini söyledi. Yerel olarak “Amazon yazı” olarak bilinen daha kurak mevsim, yağmur ormanlarının bu bölümünde genellikle Haziran’dan Aralık’a kadar sürer.

Amazon kadar geniş bir bölgede kuraklığın şiddeti değişir.

Rondonia eyaletinin başkenti Porto Velho’da, güçlü Madeira Nehri, resmi kayıtların başladığı 1998’den bu yana en düşük seviyesini kaydetti. Ve Acre eyaletinin başkenti Rio Branco’da, şehri kesen Acre Nehri en düşük seviyesine ulaştı. Brezilya Jeolojik Araştırmasına göre, ölçümlerin 1967’de başlamasından bu yana seviye.

Tefe’ye yakın bir şehir olan Coari, kayıtların başladığı 1975’ten bu yana altıncı en kötü kuraklığını yaşıyor olsa da, Amazon Nehri’ndeki kuraklık şu ana kadar aşırı değil.

Acre Federal Üniversitesi’nde iklim araştırmacısı Alejandro Duarte AP’ye verdiği demeçte, “İklim değişikliği aşırı hava olaylarına neden olduğundan, Amazon’daki önemli kuraklıklar muhtemelen bu tür değişikliklerin bir işaretidir.” “Bu, önümüzdeki yıllarda geri dönüşü olmayan bir eğilim olabilir.”