Sivas’ta bayan mahkumlar kadar ilmek ilmek dokunan ve paha biçilemeyen Sivas halıları müzede sergileniyor.
Sivas halıları kullanılan ipliğin inceliği, iç boyamalarının özgünlüğü ve ilmek sayısının artı olmasıyla biliniyor. Sivas’ta 1961 yılında cezaevine çevrilen ve günümüzde müze olarak kullanılan sanayi mektebinde bayan mahkumlar kadar dokunan 4 Sivas halısı da sergileniyor. Yaklaşık 55 takvim 60’a 60 kalitede olan halıların sine düğümü ile yapıldığı biliniyor. 1 metrekaresinde takriben 360 bin ilmek yer alan halılar, Hereke halılarıyla da aynı özellikler taşıyor. Her birinin üstünde seri numarası yer alan Sivas halılarının kimin tarafından ne şekilde yapıldığı, yapımının ne kadar sürdüğü ve dokuyan kişinin aldığı vergi, numaralardan bulunabiliyor. Müzeye gelen ziyaretçiler ise Sivas halılarını gördüklerinde gözlerine inanamıyor. Cihaz ile dokunduklarını düşünen ziyaretçiler halıların el dokuması olduklarını duyunca şaşırıyor.
1 metrekarede 360 bin ilmek bulunuyor
Sivas Kültür A.Ş. Müzeler Müdürü Uzman Sanat Tarihçi Fatih Mehmet Tanrıveren, halıların bir desimetrekaresinde 3 bin 600 ilmek olduğunu belirterek, “Bunlar mahkumlar tarafından yapılmış cezaevine ait halılardır. 1961 yılında cezaevine çevriliyor burası. Mahkumlar tarafından yapılan Sivas halılarıdır. 13’üncü yüzyıldan 19’uncu yüzyıla dek Türk düğümü dediğimiz gördes düğümüyle beraber halı motiflerine ait. 19’uncu yüzyıldan sonrada İran etkili sine düğümleri yani tek düğüm biçiminde yapılmış. Bunlar tek düğümle yapılmış halılardır. Bir desimetrekarede yaklaşık 3 bin 600 ilmek vardır. En büyük özelliklerinden bir her birine zaten her birisinin üzerinde hızlı numarası vardır. Bu göstermelik bu halıların kim göre ne zaman ve ne şekilde, kaç günde dokunduğunu öğrenebiliyoruz. Bunun karşı o mahkumun bu halıdan ne dek ödenti kazandığını da o defterlerden öğrenmiş bulunmaktayız’’ dedi.
Hereke halılardan üstün halılar yer alıyor
Tanrıveren, halılardan bazılarının Hereke halılarından üstün olduğunu söyleyerek, “Bu halılar cezaevinde dokunan takriben 55 yıllık Sivas halılardır. İran’dan, Hereke halılardan etkileniyorlar. Kaliteleri 60’a 60 kalitede. Yani az daha Hereke halılarıyla aynı hatta bazılarının üstün olduğunu söyleyebiliriz. Ne eyvah oysa zamanla bu unutuluyor. şu anda tam unutulmaya yüz tutmuş durumda. Bu halıları da her tarafta dokumak için atölyeler kurduk müzemizde. İnşallah yakın bir zamanda Sivas halılarını da bitmiş üreteceğiz’’ şeklinde konuştu.
Görenler inanamıyor
Fatih Mehmet Tanrıveren, görenlerin el dokuma halı olduğuna inanmadıklarını belirterek, “Bunlar müze restorasyonu bittikten sonradan teşhir tanzim çalışmaları sırasında müzayededen alındı. Maalesef müzayedeye çıkıp da satın dargın halılardır bunlar. Burada sergilenmesinin en büyük amaçlarından biri cezaevindeki mahkumların o dönemlerde boş durmamışlar aynı şimdiki hapishane infaz kurumlarındaki gibi çalışıyorlar ve kendi paralarını kendileri kazanıyorlar. bununla birlikte iş sahibi oluyorlar. Cezaevinden çıktıktan sonradan bazılarının bu mesleği devam ettirdiklerini kayıtlardan görüyoruz. Bunları görenler inanamıyorlar. ‘Bunlar cihaz dokunan halılar’ diyorlar. O derecede sık ve kaliteli halılar’’ diye konuştu.
Anadolu Ajansı, DHA, İHA kadar geçilen tüm Sivas haberleri, bu bölümde Haberturk.com editörlerinin hiçbir editoryal müdahalesi olmadan otomatik olarak ajans kanallarından geldiği şekliyle yer almaktadır. Sivas Haberleri alanında yer alan haberlerin hepsinin hukuki muhatabı haberi geçen ajanslardır.